Kazimierz Wawrzynowicz
SEiR Wolsztyn
Oprac. i foto Edward Laskowski
Działalność Wolsztyńskiego Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego
w latach 1975 – 1981
W dniu 1 czerwca 1975 roku dokonano nowego podziału administracyjnego kraju. Zlikwidowano powiaty a gminy umocniono jako podstawowe ogniwa władzy samorządowej. Wprowadzono zbiorcze szkoły gminne. W strukturze związkowej powstały gminne lub miejsko-gminne rady zakładowe. W Wolsztynie powołano Miejsko-Gminną Radę Zakładową ZNP.
Gminę i miasta byłego powiatu wolsztyńskiego zostały „rozparcelowane” do trzech województw. Miasto i gmina Rakoniewice pozostały w woj. poznańskim, gmina Mochy przeszła do nowopowstałego woj. leszczyńskiego, zaś gmina Siedlec i gmina Wolsztyn weszły w skład województwa zielonogórskiego.
W momencie zmian administracyjnych sytuacja organizacyjna ZNP przedstawiała się następująco: Powiatowej Radzie Zakładowej podlegały 4 ogniska gminne i 4 ogniska szkolne lub międzyszkolne. Gminne ogniska w Rakoniewicach, Mochach i Siedlce stały się Radami Zakładowymi. Pozostałe weszły w skład Miejsko-Gminnej Rady Zakładowej ZNP w Wolsztynie na prawach rad oddziałowych. Na podstawie uchwały Konferencji Sprawozdawczo-Wyborczej 14 marca 1976 r. powstało 7 ognisk:
- Wolsztyn nr 1 – grupuje członków ZNP Szkoły Podstawowej nr 1, nr 4 wraz z filiami w Chorzeminie i Adamowie, Dom Dziecka PKP, Poradni Wychowawczo-Zawodowej, Biblioteki Pedagogicznej, Wydziału Oświaty i Wychowania,
- Wolsztyn nr 2 – z członkami SP nr 2 i nr 3 wraz z filiami w Tłokach, Tłokach Nowych i Karpicku,
- Wolsztyn nr 3 – Zespół Szkół Ogólnokształcących,
- Wolsztyn nr 4 - Zespół Szkół Zawodowych i Warsztaty Szkolne ZSZ,
- Wolsztyn nr 5 – SP: Obra, Kębłowo, Wroniawy, Widzim Stary wraz z filiami, Dom Dziecka Gościeszyn, Dom Wczasów Dziecięcych we Wroniawach,
- Ognisko w Powodowie – Zespół Szkół Rolniczych i Warsztaty Szkolne ZSR,
- Ognisko Przedszkoli – Przedszkola: nr 1, 2, 3 z Wolsztyna, z Obry, Świętna, Powodowa i Wroniaw.
Działała też Sekcja Emerytów i Rencistów na prawach ogniska. Sekcja ta opiekowała się wdowami i wdowcami po kol. emerytach. Ogniska powołane w tym kształcie działały do momentu zawieszenia działalności związkowej, to jest do momentu wprowadzenia stanu wojennego 13 grudnia 1981 r.
W byłym powiecie wolsztyńskim zatrudnionych było 838 pracowników we wszystkich placówkach, w tym 765 członków ZNP. Nauczycieli i wychowawców było 589 i wszyscy należeli do ZNP, oraz 249 pracowników administracji i obsługi, z których 167 było członkami ZNP. SEiR liczyła 58 członków.
Po reorganizacji do Rady Zakładowej w Rakoniewicach przeszło 130 członków, w Mochach – 84, w Siedlce – 93 członków. Do Rady Zakładowej w Wolsztynie na koniec 1977 r. należało 502 członków na 557 zatrudnionych w oświacie, w 337 nauczycieli oraz 82 emerytów. Sytuacja ta zmieniła się nieco po zarejestrowaniu „Solidarności”. Część członków ZNP odeszła do NSZZ „Solidarność”. Jednak do 13 grudnia 1981 roku do ZNP należało 60% pracowników oświaty.
Obok: Kazimierz Wawrzynowicz
W omawianym okresie funkcję społecznego prezesa Rady Zakładowej pełnili koledzy: Wiktor Hajduk (do 14.12.1980 r.), Edmund Krawczyk (do 13.12.1981 r.). Funkcję etatowego pracownika związkowego do 13.12.1981 r. pełnił kol. Kazimierz Wawrzynowicz, wiceprezes Rady Zakładowej, który również udzielał pomocy instruktażowej Radom Zakładowym w Siedlcu, Zbąszyniu i Zbąszynku.
W okresie od 1 czerwca 1975 r. do 13.12.1981 r. odbyły się dwie konferencje sprawozdawczo-wyborcze. Skład Prezydium Rady Zakładowej ZNP (wybory w dniu 24.02.1980 r.) przedstawiał się następująco:
1. Wiktor Hajduk – prezes,
2. Kazimierz Wawrzynowicz – wiceprezes,
3. Danuta Sworowska – sekretarz,
4. Jadwiga Pieprzyk – skarbnik + 2 członków (Edward Laskowski, Witold Polkowski).
Obok: Wiktor Hajduk
W wyniku wyborów w dniu 4.12.1980 r. skład Prezydium Rady Zakładowej stanowił:
1. Edmund Krawczyk – prezes,
2. Stanisław Warguła – wiceprezes,
3. Kazimierz Wawrzynowicz – wiceprezes,
4. Wiesława Kamieniarz – sekretarz,
5. Jadwiga Pieprzyk – skarbnik + 4 członków (Wiktor Hajduk, Anna Pierzchalska, Bogumił Pogonowski, Zbigniew Derwich).
Działalność Związku koncentrowała się na realizacji zadań statutowych. Analizowano sprawy pracownicze, sprawy związane z wypoczynkiem rodziny, sprawy związane ze sportem i turystyką. Nadzorowano prawidłowe działanie kasy zapomogowo-pożyczkowej, do której należeli prawie wszyscy pracownicy oświaty. Związek był współorganizatorem dwukrotnie w roku konferencji szkolenia pedagogicznego. Ważną rolę odgrywały sprawy związane z BHP, wyrazem czego było powoływani każdorazowo społecznego inspektora pracy. Zorganizowano tez konferencję poświęconą 50-tej rocznicy powstania pierwszego ogniska ZNP na ziemi wolsztyńskiej.
Związek nasz szeroko propagował i upowszechniał nowatorstwo pedagogiczne. Był współorganizatorem Rejonowego Ośrodka Postępu Pedagogicznego w Wolsztynie, którym kierował w latach 1976-1985 kol. Edward Laskowski. W okresie tym każdego roku organizowano rejonowe sesje postępu pedagogicznego, na których nasi nauczyciele i członkowie związku prezentowali w odczytach pedagogicznych swoje nowatorskie rozwiązania metodyczne. Na każdej sesji organizowano wystawę własnych i oryginalnych pomocy dydaktycznych, konspektów i rozkładów materiałów. Dzięki takim działaniom zgromadzono w Ośrodku wiele materiałów dydaktycznych, m.in. taśmotekę nagrań szkolnych audycji radiowych ze wszystkich przedmiotów i dla szkół wszystkich typów, z których korzystają nasi nauczyciele. Działalność ta zaowocowała również wieloma artykułami w krajowych czasopismach metodycznych, które pisali nasi pedagodzy po prezentacji ich na sesjach postępu pedagogicznego.
Obok: SP-1. siedziba I-go Powiatowego Zarządu Oddziału ZNP w Wolsztynie
Uwieńczeniem działalności Ośrodka była organizacja Wojewódzkiej Sesji Postępu Pedagogicznego w Wolsztynie.
Obok: Archiwalne zdjęcie z odsłonięcia popiersia Antoniego Sturnego przez jego żonę.
Dzięki pracom Komisji Historycznej ZNP trzy ulice w Wolsztynie noszą nazwę wybitnych pedagogów ziemi wolsztyńskiej. Są to:
- ul. Antoniego Sturnego – prezesa I-go Powiatowego Zarządu Oddziału ZNP w Wolsztynie,
Obok: Tablica z popiersiem Antoniego Sturnego – pierwszego prezesa Oddziału ZNP (na frontonie ściany SP 1)
- ul. Karola Adwentowskiego – dyrektora Państwowego Seminarium Nauczycielskiego w Wolsztynie,
- ul. Franciszka Jujki – kierownika Szkoły Podstawowej w Kębłowie.
Rady Zakładowe pomagały też członkom ZNP, którzy znaleźli się w kłopotach finansowych ze względu na stan zdrowia, przyznając im często bezzwrotne zapomogi pieniężne. Sprawy związane z trudnościami życia codziennego były głównym tematem posiedzeń przed wprowadzeniem stanu wojennego.
W dniu 13 grudnia 1981 roku działalność ZNP została brutalnie przerwana i zawieszona wprowadzeniem stanu wojennego.